Ny app gjer kvardagen enklare for feltarbeidarar

Frå vår til haust forlèt forskarar og frivillige kontora sine og tek på seg støvlane. Dei skal ut i felt. Mange står opp grytidleg og ofte må dei reisa langt. Nokre jobbar for NIBIO sitt 3Q-program der dei mellom anna overvaker mangfaldet av plantar, fuglar og insekt i norske kulturlandskap.

Lettar arbeidet  

Kvart år vitjar feltarbeidarane nokre av dei omkring tusen overvakingsflatene som ligg spreidd over heile landet. Christian Pedersen er forskar i NIBIO, og ein av dei som har tatt del i feltarbeid for 3Q sidan starten i 1998. No har han måtta venna seg til noko nytt.

– Vi har fått ein app som sparar oss for masse arbeid samstundes som dataene våre er betre sikra, fortel Pedersen.

– Inntil i fjor har nesten alle registreringane blitt gjort på papir eller som lydopptak. Etter kvar feltsesong var det eit stort arbeid å få digitalisert og lagra alt saman. Det var dessutan fare for å mista data undervegs, og for feilkopiering, held han fram.

Appen som Pedersen fortel om heiter QField og er utvikla av firmaet OPENGIS.ch i Sveits. Den gjer at alle observasjonane kan lagrast på server direkte frå felt. Dessutan kan utfyllingsskjemaet i appen settast opp slik at ein ikkje kjem vidare før ein har registrert alt som skal med.

– Når vi no kjem inn att på kontoret etter feltarbeidet, ligg alle dataene klare på server, og vi kan gå i gang med analyser med det same, seier den nøgde forskaren.

Billig og bra

Ein av grunnene til at ein ikkje har starta med digital dataregistrering før no, er at det er mange folk ute i felt, også mange frivillige. Det har rett og slett ikkje vore nok midlar til å skaffa feltpc-ar til så mange.

– Fordi appen kan installerast båe på mobil og nettbrett, kan feltarbeidarane stort sett nytta eige utstyr. Dermed vert løysinga veldig rimeleg. Vi slepp dessutan å drassa med oss tunge feltpc-ar i all slags terreng, forklarar Pedersen.

– Ei anna fordel er at smarttelefonar og nettbrett har innbygd gps som gjer at vi kan finna overvakingsflatene utan kart og kompass. Totalt sett gjer denne appen feltarbeidet meir effektivt, billigare og sikrare, slår forskaren fast.

Dei som ikkje ynskjer å bruka appen, kan velja å registrera på papir som før. Men trass i eit par innkøyringsproblem, er dei fleste feltarbeidarane særs nøgde med det nye opplegget.

Teknologar i kulissane

Hovudårsaka til at innføringa av appen har gått så bra, er senioringeniør i NIBIO, Anne B. Nilsen. Ho har tilpassa appen til dei ulike datafangst-oppdraga og hjelpt til med å retta opp feil og manglar.

– Fagpersonar utan kunnskap om programmering kan utarbeida enkle skjema for datainnsamling sjølv. For meir kompliserte oppsett er det naudsynt å kunna litt programmering. Då hjelper eg til, fortel Nilsen.

–  Eg har hjelpt til med å lasta opp naudsynte data og laga skjema tilpassa dei ulike registreringsoppdraga. Det er viktig med tett samarbeid mellom dei som skal nytta appen og dei som lagar oppsettet. Jo fleire tilbakemeldingar vi får, jo betre vert resultatet, understrekar Nilsen.

– Eg har sett behovet for ein slik app lenge. No har snøballen byrja rulle for alvor, seier ho.

– Det eine fagområdet etter det andre ser nytta av å bruka appen til registreringar i felt. Blant anna blir no data om humlar, sommarfuglar, setrar og registreringar for eit nasjonalt jordovervakingsprogram samla inn digitalt i felt. Eg synest dette er veldig kjekt, og eg veit at det sparar oss for mykje tid og pengar, avsluttar Nilsen.